OCAD en Egmontinstituut organiseren vierde gezamenlijke conferentie over extremisme en terrorisme

03/06/2025, Brussel – Voor de vierde keer organiseerden het Coördinatieorgaan voor de Dreigingsanalyse (OCAD) en het Egmontinstituut een gezamenlijke conferentie in het kader van het OCAD outreach project. Dit jaar was het thema: “Nieuwe trends binnen extremisme en terrorisme”. Het evenement bracht diverse partners van het OCAD samen, met inbegrip van lokale overheden en academici.

Opening door thesiswinnaar Victor Desmet

Traditiegetrouw mocht de winnaar van de thesiswedstrijd het colloquium openen. Dit jaar was dat Victor Desmet (UGent), die zijn thesis presenteerde over toxische masculiniteit en online narratieven. In zijn studie biedt Victor zowel een overzicht van boodschappen die online circuleren, als inzichten in de manieren waarop deze worden verspreid.

Gert Vercauteren, directeur a.i. van het OCAD, benadrukte het belang van dergelijk onderzoek: “De online dimensie speelt vandaag een cruciale rol in de verspreiding van extremistische denkbeelden. Onderzoek naar dergelijke narratieven is in huidige tijden meer dan pertinent”.

Nieuwe trends binnen extremisme en terrorisme

De rode draad van het colloquium waren nieuwe trends binnen extremisme en terrorisme. In de voormiddag boog een panel van experten zich over het anti-establishment-fenomeen.

Gevoelens van wantrouwen in het establishment en de overheid zijn niet nieuw, maar het fenomeen krijgt de laatste jaren meer aandacht.

De belangrijkste vaststelling van het panel was dat we extra genuanceerd naar dergelijke wereldbeelden en ideeën moeten kijken. Niet elke kritiek op het systeem is problematisch. Toch moeten we beducht zijn op bepaalde vormen van ‘parallelle samenlevingen’, waarbij groepen van individuen zich afkeren en terugtrekken uit onze maatschappij en de instellingen niet meer vertrouwen. Het is aan dat vertrouwen dat we als land en overheid moeten bouwen, om zo te zorgen dat we als samenleving veerkrachtig zijn tegen de dreigingen die haar willen ondergraven.

Ook minister van Binnenlandse Zaken Bernard Quintin en minister van Justitie Annelies Verlinden tekenden present. Voor minister Quintin moet de focus liggen op de bescherming van onze democratie. In zijn toespraak stelde hij dat “het OCAD en al zijn partners essentieel zijn om onze democratie te beschermen tegen extremisme en terrorisme. Alleen als iedereen zijn verantwoordelijkheid opneemt en zijn deel van de puzzel aanlevert, kunnen we deze strijd voeren en winnen. Een overheid die tijdig signaleert, snel schakelt en nauw samenwerkt met alle actoren op het terrein van politie tot lokale besturen, van justitie tot onderwijs is dan ook onontbeerlijk. Alleen zo kunnen we bouwen aan een veilige en weerbare samenleving.”

Minister van Justitie, Annelies Verlinden benadrukte dan weer vooral het belang van netwerkingsevenementen zoals dit colloquium, waar multidisciplinaire samenwerking centraal staan : “Ik ben overtuigd van het belang van de rol van academici en wetenschappelijk onderzoek om mee vorm te geven aan het veiligheidsbeleid. Ik waardeer dit initiatief dan ook ten zeerste, aangezien het mensen uit diverse diensten met verschillende achtergronden en verantwoordelijkheden samenbrengt. Oplossingen en voorstellen voor de toekomst zullen niet alleen uit de politiek komen; ze moeten ook voortkomen uit een proces van samenwerking met de vele experts en specialisten op het terrein, en gebaseerd zijn op best practices uit het buitenland en van academici.”

Veiligheidsthema’s voor een sterk veranderend dreigingsbeeld

Het tweede deel van het colloquium bestond uit verschillende workshops. Hierbij verzamelden de aanwezigen rond uiteenlopende thema’s die raken aan de veiligheid van onze burgers in België, met een focus op nieuwe tendensen en ontwikkelingen in het dreigingsbeeld. Inzichten en expertise werden gedeeld en meningen gekruist.

Het OCAD verheugt zich over het verloop van dit evenement en bedankt alle deelnemers hartelijk voor hun actieve bijdrage.